Joan Baez ve Barış için Direniş: 1988 İsrail-Filistin çatışmaları


Yeni Bir Tarih’in bu yazısında, Joan Baez’in 1988 yılında Birinci Filistin İntifadası’na (1987-1993) destek olmak ve Filistin-İsrail çatışmalarını yakından gözlemleyebilmek için gerçekleştirdiği konserlerden ve Baez’in aktivizminden bahsedeceğiz. Baez, Doğu Kudüs’te çeşitli buluşmalara katılıp konser verdikten sonra Batı Kudüs’te de iki konser vererek hem çatışmalar hakkında bilgi sahibi olmak istemiş, hem de işgal edilmiş Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde görev yapmayı reddeden İsrailli askerlerle birlikte gösterilere katılarak Filistin ayaklanmasına desteğini göstermiştir.

1988′ Caesarea konserinden

Konser turu esnasında Filistinli mülteci kamplarını da ziyaret etmiş ve İsrail barış aktivistleriyle buluşmalar gerçekleştiren Joan Baez’in konserleri büyük ilgi görmüştür. Çatışmaya konserlerini iptal ederek tepki gösteren pek çok müzisyenin aksine, Baez İsrail’i protesto etmenin ve direnişin yolunun durumu yerinde görerek müzik yoluyla sesini çıkarmak olduğuna inanmıştır. Bu sebeple, İsrail’i de daha önceden planlanan Avrupa turnesinin rotasına ekler ve ziyaretini gerçekleştirir.
Joan Baez, Doğu Kudüs’teki Arap muhitinde bulunan National Palace Hotel’de onuruna düzenlenen buluşmada yaptığı açıklamalarda durumun anlamını ve çatışmanın doğasını kavramanın zorluklarından bahsetmiş, şu cümleleri kurmuştur:

“ İşgal altındaki bu topraklarda yaşayan bir Filistinli Arap olmanın nasıl bir şey olduğunu asla anlayamayacağımı kabullenecek kadar alçakgönüllü olmalıyım.(…) Aynı zamanda, Yahudi olmanın ve 2000 yıl boyunca evsizlik, korku, zulüm ve çaresizlik hissetmenin ne demek olduğunu da asla anlayamayacağım.”

Konuşması esnasında barışçıl direnişe olan bağlılığının vurgusunu yapmıştır.  Mahatma Gandhi’den alıntı yaparak: “Barış için direniş, örgütlenmiş sevgiden başka bir şey değildir.” demiştir.Baez, bu şiddetsizlik ve barışçıl direniş mesajını İsrail tarafında verdiği konserlere de taşımış ve burada halka açık iki konser vermiştir. Sanatçının konser repertuarında yer verdiği, İsrailli Rock müzisyeni Si Hi-Man tarafından seslendirilen “Shooting and Crying” şarkısında Filistin ayaklanmasına gösterilen zulüm anlatılır. Bu sebeple, şarkı İsrail’deki çevrelerce eleştirilmiş ve sansürlenmiştir. Şarkının aldığı bu tepkilere rağmen Joan Baez eseri söylemeyi bitirdikten sonra iki konserde de kalabalıktan büyük bir alkış kopar.
Şarkının bir bölümündeki sözler şunlardır: “Onlar (İsrail) ateş ettiler ve ağladılar, yaktılar ve güldüler. Ne zaman insanları diri diri gömmeyi öğrendiler? Ne zaman bizim çocuklarımızın da öldürüldüğünü unuttular?”

Yeni Bir Tarih Spotify listemizde bahsi geçen konserlerde söylenen şarkılara ulaşabilirsiniz.